Verloskundingenpraktijk Juf Ooievaar

Zwangerschapskwaaltjes

Door de druk van de baarmoeder op de bloedvaten van de anus kan het zijn dat je aambeien krijgt. Aambeien zijn spataderen bij je anus. Obstipatie, verstopping in de darmen, kan ook aambeien veroorzaken. Advies: bij harde ontlasting niet persen. Zorgen dat de ontlasting zacht is: drink veel! En eet vezelrijke producten zoals volkorenbrood, groene groenten en fruit (pruimen, sinaasappela en kiwi’s) . Je kunt eventueel gebruik maken van medicatie tegen aambeien zoals Curanol. Dit kun je zelf kopen bij de drogist.

Door de groei van je baarmoeder kan het zijn dat je bandenpijn voelt. Dit zijn vaak pijnlijke steken in je liezen. Vooral aan het begin en einde van je zwangerschap voel je deze banden opgerekt worden en soms kunnen ze bij niezen of een plotselinge beweging een venijnige steek geven. Ook kan de groei van de baarmoeder in het begin van de zwangerschap zorgen voor een pijnlijke onderbuik.Advies: bandenpijn kan geen kwaad. Wanneer je er veel last van hebt, kan het helpen rustiger aan te doen. Ook warmte geeft verlichting!

Als je zelf bepaalde besmettelijke kinderziektes krijgt tijdens je zwangerschap, dan kan dit gevolgen hebben voor de baby. Het gaat om ziekten waarbij je vlekjes op de huid krijgt, zoals waterpokken, rode hond, de vijfde ziekte. Heb je zelf deze ziektes nooit doorgemaakt en ben je in contact geweest met iemand die deze besmettelijke ziekte heeft? Neem dan contact op met je verloskundige of huisarts. Lees meer over Zwangerschap en Infectie (RIVM).

Last van duizeligheid, vermoeidheid, hoofdpijn of ben je snel kortademig? Dan kun je last hebben van bloedarmoede. Dat betekent dat er te weinig rode bloedcellen in je bloed zitten of dat de rode bloedcellen niet goed werken. Overigens is meestal je zwangerschap zelf de reden van deze klachten en zijn ze dus onschuldig.

Wat is bloedarmoede?
In de rode bloedcellen zit hemoglobine (Hb). Hb is nodig om zuurstof via het bloed naar de cellen in het lichaam te vervoeren. Het Hb-gehalte is de verhouding tussen de hoeveelheid Hb en de rest van het bloed. Tijdens de zwangerschap is het Hb-gehalte altijd wat lager dan buiten de zwangerschap. Dat komt omdat je in je zwangerschap meer bloed in je lichaam hebt, met verhoudingsgewijs meer vocht (plasma) dan rode bloedcellen.

Oorzaken
Je kunt bloedarmoede hebben door:
⦁ je zwangerschap
⦁ een tekort aan ijzer
⦁ een vitaminetekort, vooral ⦁ foliumzuur of vitamine B12
⦁ een bloedziekte, zoals sikkelcelanemie of thalassemie
⦁ een combinatie van deze oorzaken

Symptomen
gevoel van flauwvallen, kortademigheid,hartkloppingen,weinig eetlust,vermoeidheid
transpireren,duizeligheid, oorsuizen, bleekheid, hoofdpijn, een versnelde hartslag (bij ernstige bloedarmoede).

Let op: Deze klachten komen in de zwangerschap vaak voor zonder bloedarmoede. Bovendien geeft bloedarmoede meestal pas klachten als het Hb-gehalte erg laag is.

Bloedverlies tijdens de zwangerschap komt vaak voor, vooral in de eerste 3 maanden van de zwangerschap. Dit kan verschillende oorzaken hebben, bijvoorbeeld innesteling van de vrucht in de baarmoeder of een wondje op de baarmoedermond. Soms is een miskraam de reden van bloedverlies.

​Zwangerschapsklachten
Bloedverlies in de eerste maanden van de zwangerschap kan verschillende oorzaken hebben. Vaak is het bloedverlies onschuldig en stopt het vanzelf. Dit bloedverlies kan bijvoorbeeld komen door innesteling van de bevruchte eicel in de baarmoeder.
Wil je meer informatie over vaginaal bloedverlies? Bekijk dan Ik heb bloedverlies en/of buikpijn in de eerste 3 maanden van mijn zwangerschap op thuisarts.nl.

Heb je tijdens je zwangerschap bloedverlies, neem dan altijd contact op met de verloskundige.

Bij het op staan (‘s ochtends maar ook overdag) kun je je af en toe wat duizelig voelen of het gevoel hebben dat je bijna flauw valt. Dit heeft over het algemeen te maken met een lage bloeddruk. Halverwege je zwangerschap bereikt je bloeddruk het laagste punt. Ook kan je op je rug liggen en even helemaal niet lekker worden. Dit komt doordat het bloedvat dat naar je hersenen gaat door de zwaarte van de baarmoeder wordt dichtgedrukt en dan te weinig bloed/zuurstof naar je hersenen gaat. Advies: rustig aan doen, niet te snel opstaan. Bij deze klachten in rugligging naar je zij toe draaien. Je zal snel merken dat de klachten verdwijnen.

Opeens allemaal donshaartje op je buik? Of een volle bos haar gekregen? Door de oestrogenen en androgenen groeien de haren sneller en neemt het haarzakje toe. Na je zwangerschap neemt dit weer af.

Je baarmoeder is een grote spier die kan samentrekken en ontspannen. Bij een harde buik trekt je baarmoeder samen. Hierdoor voelt je buik gespannen aan. Dit kan vervelend zijn, maar is niet pijnlijk. Vrijwel alle zwangere vrouwen krijgen ze. Harde buiken worden ook wel ‘Braxton-Hicks contracties’, ‘oefenweeën’ of ‘valse weeën’ genoemd.

De baarmoeder kan samentrekken door bewegingen van de baby, lichamelijke activiteit, stress of door je darmen of blaas. Vaak ontstaan valse weeën in het tweede of derde trimester van de zwangerschap. Als de uitgerekende datum nadert, kunnen ze vaker voorkomen en gevoeliger zijn.

Harde buiken of (voor)weeën?
Het is misschien lastig te weten of je harde buiken of (voor)weeën hebt. Je herkent een harde buik als de samentrekkingen:

• wisselen in duur en intensiteit
• onregelmatig zijn
• ongemakkelijk, maar niet pijnlijk zijn
• niet toenemen in duur, intensiteit en frequentie
• afnemen en verdwijnen (om misschien op een later moment weer te ontstaan)
• niet voor ontsluiting zorgen

Harde buiken zijn onschuldig, maar als je bloedverlies of vochtverlies krijgt of minder bewegingen bij de baby voelt, neem dan altijd contact op met je verloskundige.

Tips
⦁ Kijk of het helpt om wat rustiger aan te doen.
⦁ Verander van activiteit: als je heel actief was, neem dan rust. Als je lang hebt gezeten, kom dan juist even in beweging.
⦁ Probeer te ontspannen, bijvoorbeeld met een warm bad of douche, massage of een dutje.

Goed om te weten
Als bovenstaande tips niet genoeg helpen, laat dan voor de zekerheid je urine controleren. Een blaasontsteking kan namelijk ook voor harde buiken zorgen. In de zwangerschap voelt een urineweginfectie vaak anders dan buiten de zwangerschap. De (huis)arts kan je urine controleren, maar er zijn ook verloskundigen die dit kunnen checken. Bespreek dit daarom even met je verloskundige.

Tijdens de zwangerschap kan je bloeddruk ineens hoger worden. Dit heet hoge bloeddruk of hypertensie. Vaak heb je geen klachten en merk je er niet zo veel van. Hoge bloeddruk is op zich niet gevaarlijk. Afhankelijk van wanneer het optreedt tijdens de zwangerschap, zul je extra in de gaten gehouden worden. Want heel soms kun je wel klachten krijgen en moet er snel ingegrepen worden.

Pre-eclampsie en het HELLP-syndroom hebben ook te maken met een te hoge bloeddruk. Ernstige vormen hiervan kunnen wél gevaar opleveren voor jezelf en je zwangerschap. Gelukkig zijn deze vormen zeldzaam.

Bloeddruk
Bloeddruk is de druk die op de slagaders komt te staan als het bloed in je lichaam rondgepompt wordt. Als het hart samenknijpt is de druk het hoogst. Dit heet de bovendruk. Als het hart zich ontspant, is de bloeddruk het laagst. Dit heet de onderdruk. De gemiddelde bloeddruk is 120/80 (bovendruk/onderdruk). Als je van nature een lage bloeddruk hebt (bijvoorbeeld 90/60), kan een bloeddruk van 120/80 ogenschijnlijk normaal lijken terwijl dit niet zo is. Daarom is het goed je bloeddruk te kennen voordat je zwanger raakt. De verloskundige controleert bij elk consult je bloeddruk om goed in de gaten te houden of deze gaat stijgen.

Normaal gesproken is je bloeddruk de eerste zes maanden meestal wat lager dan voor de zwangerschap. De laatste drie maanden van de zwangerschap is de bloeddruk weer op hetzelfde niveau als voor de zwangerschap en soms iets hoger. Blijkt je bloeddruk toch ineens te stijgen, dan kan de verloskundige besluiten om wat vaker je bloeddruk te meten of urineonderzoek in te zetten. Als de bloeddruk teveel stijgt dan wordt er een afspraak in het ziekenhuis geregeld waarbij ze ook nog bloedonderzoek kunnen doen en een hartfilmpje maken van de baby.

Hoge bloeddruk / Hypertensie
Vrouwen die voor het eerst zwanger eerst zijn, hebben meer kans op een hoge bloeddruk. Dit wordt hypertensie genoemd. 1 op de 20 vrouwen krijgt een hoge bloeddruk in de zwangerschap. Hierbij is je bloeddruk continu (tenminste twee keer met een tussenpoos van minimaal 6 uur) groter of gelijk aan 140/90. Hoe hoger de bloeddruk, hoe meer risico voor moeder en kind. Gelukkig is een hoge bloeddruk goed te behandelen met medicijnen. Soms kan een hoge bloeddruk ontaarden in een zwangerschapsvergiftiging. Als je een hoge bloeddruk hebt, houdt je verloskundige je extra in de gaten. Zo worden vaker je bloeddruk en je urine (op eiwitten) gecontroleerd. Je verloskundige vertelt je ook welke klachten je kunt krijgen, hoe je deze in de gaten moet houden en wanneer je contact moet opnemen.
Je kunt de hoge bloeddruk niet voorkomen of genezen. Met een hoge bloeddruk kun je gewoon blijven bewegen. Dat is juist goed. Als je rust of slaapt, dan kun je beter op je linkerzij gaan liggen voor een goede doorstroming van de placenta.

Gevolgen voor de baby
Als je bloeddruk te hoog wordt, dan zijn je bloedvaten vernauwd. Dat vermindert de doorstroming van je placenta. Je baby krijgt dan minder voedingsstoffen en zuurstof via de placenta. Is de bloeddruk steeds hoger dan 140/90, dan kom je onder controle bij de gynaecoloog. Je krijgt dan bloeddrukverlagende medicijnen. Soms wordt je bevalling eerder opgewekt.

Pre-eclampsie
Bij pre-eclampsie heb je naast een hoge bloeddruk ook eiwit in je urine. Dit eiwit komt in je urine omdat je nieren niet meer goed werken. Dit kun je zelf niet testen. Je kunt wel klachten krijgen, maar het hoeft niet. Pre-eclampsie kan tijdens de zwangerschap optreden, maar ook tijdens de bevalling of in het kraambed. Als je de klachten herkent, neem dan direct contact op met je verloskundige.
Je kunt lange tijd geen of weinig klachten hebben, maar ook snel ziek worden. Je wordt dan in het ziekenhuis opgenomen.

Eclampsie
Bij eclampsie krijg je naast een hoge bloeddruk ook stuipen. Vaak gaan er klachten zoals hevige hoofdpijn of problemen met zien aan de stuipen vooraf, maar het hoeft niet. Eclampsie kan tijdens de zwangerschap optreden, maar ook tijdens de bevalling of in het kraambed

HELLP-syndroom
Van het HELLP-syndroom is nog niet goed duidelijk hoe het ontstaat, maar het wordt ondergebracht bij bloeddruk aandoeningen. HELLP staat voor Hemolyse (afbraak van de rode bloedcellen) Elevated Liver enzymes (verhoogde leverenzymen) en Low Platelets (een laag aantal bloedplaatjes). Je voelt je heel snel heel ziek en moet meteen opgenomen worden in het ziekenhuis.

Bij de volgende symptomen moet je direct contact opnemen met de verloskundige
Klachten
⦁ Hoge bloeddruk
⦁ Hevige pijn in je bovenbuik of het gevoel dat je een strakke band om je bovenbuik hebt. De pijn straalt soms uit naar de zijkant van de buik, rug of schouderbladen.
⦁ Misselijkheid
⦁ Braken
⦁ Hoofdpijn
⦁ Sterretjes of wazig zien
⦁ Slecht kunnen verdragen van licht
⦁ Een opgeblazen gezicht of handen/ enkels (door vocht vasthouden)
⦁ Griepachtig gevoel zonder koorts
⦁ Stuipen

Wanneer je deze klachten hebt in combinatie met hypertensie en /of eiwit in de urine, dan zal de verloskundige je waarschijnlijk direct verwijzen naar het ziekenhuis. Je wordt daar onderzocht, krijgt medicijnen en word je opgenomen.

Aspirine om pre-eclampsie te voorkomen
Soms adviseert je verloskundige of arts om aspirine te gebruiken tijdens je zwangerschap om pre-eclampsie te voorkomen. Er wordt dan uitgelegd waarom je daarvoor in aanmerking komt en wat aspirine voor jou kan betekenen. De keuze of je aspirine wilt gebruiken, is helemaal aan jou. Als je dit medicijn wilt gebruiken, vertelt je zorgverlener hoe vaak en hoeveel je ervan moet slikken. Het is belangrijk met aspirine te starten voordat je 16 weken zwanger bent.

Hoe werkt aspirine?
De werking van aspirine begint al vroeg in je zwangerschap. Het werkt op bloedvaten die in de moederkoek (placenta) zorgen voor de voedingsstoffen die naar de baby gaan. Deze bloedvaten worden in de loop van je zwangerschap steeds wijder, omdat je baby steeds meer voedingsstoffen nodig heeft. Bij pre-eclampsie en groeivertraging worden deze vaten niet wijd genoeg, omdat het lichaam reageert met een afweerreactie. Deze afweerreactie zorgt ervoor dat het bloed sneller stolt en er lichte ontstekingen ontstaan. De bloeddruk stijgt dan om toch zoveel mogelijk voedingsstoffen bij je baby te laten komen. Aspirine zorgt ervoor dat de bovengenoemde reacties in je lichaam minder hevig optreden. De kans op pre-eclampsie is daardoor lager.

Bijwerkingen
Aspirine zorgt ervoor dat in je lichaam het bloed minder snel stolt. Er is daardoor mogelijk een iets hogere kans om veel bloed te verliezen bij je bevalling, maar het verschil met vrouwen die geen aspirine gebruiken is klein. Het is belangrijk dat je bij 36 weken stopt met het innemen van aspirine.
⦁ Sommige vrouwen krijgen last van maagklachten door het gebruik van aspirine.
⦁ Je baby heeft geen verhoogd risico op afwijkingen door het gebruik van aspirine.

Vitamine D en calcium
Voldoende vitamine D en calcium tijdens je zwangerschap zijn belangrijk voor de groei van de baby. Het verkleint ook de kans op het krijgen van een hoge bloeddruk en pre-eclampsie.

Calcium
Het advies is om 1 gram (1000 milligram) calcium (kalk) per dag in te nemen. Dit betekent 5 glazen melk of vergelijkbare zuivelproducten per dag. Eet of drink je weinig of geen producten met melk erin? Probeer dan meer calcium uit andere voeding te halen of gebruik calciumtabletten.

Vitamine-D
Vitamine D is nodig om calcium goed in het lichaam op te nemen. Voor zwangere vrouwen geldt het advies om via druppels of vitaminepillen elke dag 10 microgram vitamine D in te nemen.

Meer informatie
Aspirine in de zwangerschap om pre-eclampsie en groeivertraging te voorkomen | De Gynaecoloog

Herstel
Medicijnen voorkomen dat een hoge bloeddruk niet erger wordt, maar halen de oorzaak niet weg. Zwangerschapshypertensie gaat alleen over door te bevallen. Bij ernstige klachten wordt de bevalling daarom ingeleid. Als dit voor 33 weken zwangerschap is, krijg je vaak corticosteroïden toegediend om de longetjes van de baby te laten rijpen. Het herstel van de vrouw is afhankelijk van de ernst van de aandoening; sommige vrouwen herstellen snel maar anderen kunnen daarvoor maanden nodig hebben. Er is een kans op herhaling in een volgende zwangerschap. Dat is afhankelijk van de aandoening die je eerder had.

Emoties
Als je plotseling ernstig ziek wordt als gevolg van de pre-eclampsie, eclampsie of HELLP, kun je hier emotioneel last van hebben. Dat is heel begrijpelijk. Praten met je verloskundige, gynaecoloog of met lotgenoten via de Patiëntenvereniging HELLP-syndroom kan helpen dit te verwerken.

Je baarmoeder is een grote spier die kan samentrekken en ontspannen. Bij een harde buik trekt je baarmoeder samen. Hierdoor voelt je buik gespannen aan. Dit kan vervelend zijn, maar is niet pijnlijk. Vrijwel alle zwangere vrouwen krijgen ze. Harde buiken worden ook wel ‘Braxton-Hicks contracties’, ‘oefenweeën’ of ‘valse weeën’ genoemd.

De baarmoeder kan samentrekken door bewegingen van de baby, lichamelijke activiteit, stress of door je darmen of blaas. Vaak ontstaan valse weeën in het tweede of derde trimester van de zwangerschap. Als de uitgerekende datum nadert, kunnen ze vaker voorkomen en gevoeliger zijn.

Harde buiken of (voor)weeën?
Het is misschien lastig te weten of je harde buiken of (voor)weeën hebt. Je herkent een harde buik als de samentrekkingen:

• wisselen in duur en intensiteit
• onregelmatig zijn
• ongemakkelijk, maar niet pijnlijk zijn
• niet toenemen in duur, intensiteit en frequentie
• afnemen en verdwijnen (om misschien op een later moment weer te ontstaan)
• niet voor ontsluiting zorgen

Harde buiken zijn onschuldig, maar als je bloedverlies of vochtverlies krijgt of minder bewegingen bij de baby voelt, neem dan altijd contact op met je verloskundige.

Tips
⦁ Kijk of het helpt om wat rustiger aan te doen.
⦁ Verander van activiteit: als je heel actief was, neem dan rust. Als je lang hebt gezeten, kom dan juist even in beweging.
⦁ Probeer te ontspannen, bijvoorbeeld met een warm bad of douche, massage of een dutje.

Goed om te weten
Als bovenstaande tips niet genoeg helpen, laat dan voor de zekerheid je urine controleren. Een blaasontsteking kan namelijk ook voor harde buiken zorgen. In de zwangerschap voelt een urineweginfectie vaak anders dan buiten de zwangerschap. De (huis)arts kan je urine controleren, maar er zijn ook verloskundigen die dit kunnen checken. Bespreek dit daarom even met je verloskundige.

Vooral in het eerste deel van de zwangerschap zijn er veel vrouwen die klachten hebben van hoofdpijn. Advies: Hier mag je altijd paracetamol voor nemen. Mocht je in het tweede deel van de zwangerschap veel hoofdpijnklachten hebben, neem dan altijd contact op met je verloskundige.

Je lever kan door alle hormoonveranderingen minder goed functioneren. Hierdoor komen er meer galzouten in de bloedbaan en dat kan jeuk veroorzaken. Vroeg of laat in de zwangerschap krijgt 20% van de vrouwen te maken met een vorm van zwangerschapsjeuk. Vaak begint het op je buik en breidt het zich uit over je hele lichaam. Huiduitslag komt niet vaak voor in combinatie met de jeuk.

Tips
⦁ Draag katoenen kleren.
⦁ Probeer niet te krabben.
⦁ Neem wisselbaden waarbij je eindigt met koud water.
⦁ Leg ijskompressen op je huid.
⦁ Drink minimaal 2 liter water per dag om afvalstoffen beter af te kunnen voeren.
⦁ Neem geen koffie, thee (wel kruidenthee), alcohol, cacao, tabak en suiker.

Zwangerschapscholestase
In het laatste trimester van de zwangerschap kan zwangerschapscholestase ontstaan. Een ander woord voor cholestase is galstuwing. Galstuwing ontstaat als gal te langzaam door de lever stroomt. Dit is voor jou niet erg, maar soms voor de baby wel. Er komen namelijk galzuren bij de baby. Hoe meer galzuren, hoe hoger het risico dat de baby poept in het vruchtwater, te vroeg geboren wordt of in de buik overlijdt.
Voor jou is cholestase niet gevaarlijk. Wel vervelend. Mogelijke klachten bij galstuwing zijn:
⦁ hevige jeuk, met name op handpalmen en voetzolen
⦁ een gele huid, donkere urine, vette ontlasting of licht gekleurde ontlasting
⦁ een onprettig gevoel onder de ribben rechts.
Heb je bovengenoemde klachten? Neem dan contact op met je verloskundige.

Meer informatie
⦁ Wil je meer informatie over jeuk tijdens de zwangerschap? Kijk op ⦁ thuisarts.nl
⦁ Meer informatie over zwangerschapscholestase vind je ook op ⦁ thuisarts.nl.

Je lichaam heeft door de veranderende hormonen af en toe het idee dat het zuurstof te kort komt. Dit is gelukkig niet zo maar kan wel het gevoel geven dat je wat kortademig bent. Aan het einde van de zwangerschap hebben je longen door de grote van de baarmoeder iets minder ruimte zich volledig te ontplooien waardoor je opnieuw dit gevoel kunt hebben. Ook kan het zijn dat je af en toe je eigen hart voelt kloppen. Dit komt door de toename van het bloedvolume in je lichaam.

Advies: rustig aan doen maar je hier geen zorgen over maken. Het hoort erbij!

Het kan zijn dat je ’s nachts opeens wakker schrikt van een kramp in je kuit. De oorzaak hiervan is niet volledig duidelijk maar pijnlijk is het wel.

Advies: Je been strekken en je teen naar je toe bewegen. Het kan prettig zijn je kuit te masseren. Preventief zou je dit ook al kunnen doen voordat je gaat slapen. Mogelijk dat een wisseldouche (met koud en warm water) voordat je gaat slapen een betere doorbloeding stimuleert en hiermee de kuitkrampen beperkt. Ook kan het helpen om extra magnesium te gebruiken. Een magnesiumgel of -olie die je op de huid aanbrengt werkt vaak het beste.

Brandend maagzuur wordt veroorzaakt door verandering van de positie van de maag. Dit komt onder andere door verandering in het middenrif en door de groei van de baarmoeder.

Advies: wat meer verticaal slapen in plaats van plat op de rug (dit door bijvoorbeeld een kussen onder het matras). Frequente kleine maaltijden die niet vet of sterk gekruid zijn, daarnaast koolzuurhoudende dranken of koffie vermijden. Verder kan een hapje vla het maagzuur vaak wat neutraliseren. Wordt het te erg dan mag je hier medicatie voor gebruiken (eerst advies vragen)

Aan het begin van de zwangerschap kan het goed mogelijk zijn dat je misselijk bent. Dit begint meestal rond een week of zes en is het sterkst rond 8 a 9 weken. Veel vrouwen hebben de hele dag door hier last van en de helft van deze groep moet van de misselijkheid ook braken. Na ongeveer 14 weken nemen deze klachten vaak weer af. Deze misselijkheid wordt veroorzaakt door de hormonale veranderingen.

Advies: voor het opstaan ontbijten in bed met een licht ontbijt van bijvoorbeeld crackers. Daarna even wachten voor je gaat opstaan. Verder is rust belangrijk, probeer frequent maar wel kleine en lichte maaltijden te eten. Vermijd sterk geurend en gekruid eten en daarnaast koude dranken. Mocht de misselijkheid aanhouden dan kunnen producten van gember de klachten soms verminderen. Ook blijkt uit onderzoek dat acupunctuur verlichting kan bieden.

Ben je extreem misselijk neem dan contact op met ons.
Sommige zwangeren hebben een extreme vorm van zwangerschapsmisselijkheid, dit wordt hyperemesis gravidarum genoemd. Wil je hier meer informatie over, kijk dan op www.zehg.nl/

Mogelijk krijg je last van obstipatie. Dit wordt veroorzaakt door het hormoon progesteron. Je darmen gaan trager werken en onttrekken hierdoor meer vocht aan de ontlasting.

Advies: goed drinken (ongeveer 2-3 liter per dag), veel groenten en vezels eten.

Door de verandering in hormonen en de aankomende veranderingen in je leven kan je je emotioneel soms wat labiel voelen. Voor je zelf soms vervelend en voor je partner ook erg wennen.

Adviezen: probeer onzekerheden altijd met je omgeving en je verloskundige te bespreken.

Tijdens de zwangerschap kunnen door de zon of zonnebank bruine vlekken in je gezicht ontstaan. Dit wordt ook wel een ‘zwangerschapsmasker’ genoemd.

Voorkom pigmentvlekken
⦁ gebruik zonnebrandproducten
⦁ blijf in de schaduw
⦁ draag een hoed

Heb je de pigmentvlekken al?
Dan is er helaas niet veel aan te doen. Na de zwangerschap verdwijnen de pigmentvlekken meestal vanzelf weer.

Door de druk van je baarmoeder heb je het idee dat je vaker naar de wc moet. Ook verandert de positie van je blaas iets. Hierdoor kan er makkelijk urine achterblijven in je blaas. Pas hierbij op voor een blaasontsteking. Hierbij merk je de volgende klachten: vaker plassen dan normaal, soms pijn in je onderbuik en/of onderrug en een mogelijk pijnlijk of branderig gevoel bij het plassen. Om een blaasontsteking uit te sluiten kun je jouw urine na laten kijken bij de huisarts. Mocht er sprake zijn van een blaasontsteking dan krijg je een antibiotica kuur.

Advies: probeer goed uit te plassen. Dit kun je doen door na het plassen even op te staan, daarna te gaan zitten en nog wat uit te plassen. Verder is het belangrijk goed te drinken, ongeveer 2 liter op een dag.

Emotioneel
Heb je plotselinge huilbuien waarvoor je geen enkele verklaring kunt geven en ben je snel geïrriteerd? Het hoort er allemaal bij: hormonen zijn hiervan de oorzaak. Je emoties worden erg versterkt door je zwangerschap. Als de negatieve emoties overheersen, is het belangrijk dat je dit bespreekt met je verloskundige.

Blijdschap
De meeste vrouwen zijn blij dat ze zwanger zijn. Deze blijdschap helpt vaak ook om lichamelijke ongemakken van de zwangerschap (als je die hebt) beter te verdragen. En mocht je onzekerheden of twijfels hebben over je nieuwe leven straks, dan helpen positieve gevoelens je om alles te relativeren. Als je echt niet blij kunt zijn en je je veel zorgen maakt, bespreek dit dan met je verloskundige.

Onzekerheid en twijfels
Na een positieve zwangerschapstest heb je vroeg of laat misschien last van onzekerheden en twijfels. Dat is niet zo vreemd, want het leven van jou en je partner verandert compleet. Onzekerheden en twijfels zorgen ervoor dat je alvast voor de geboorte van je kind nadenkt over de toekomst. Zo bereid je je al voor op je rol als moeder. Deel je twijfels met je partner of met andere zwangere vrouwen of met je verloskundige.

Zorgen maken en stress
Als je zwanger bent kun je je zorgen maken over bijvoorbeeld de gezondheid van de baby, over de bevalling of lichamelijke veranderingen. Deze zorgen kunnen stress veroorzaken. Tijdens de zwangerschap kun je je sneller en meer gestrest voelen dan op andere momenten in je leven. Je kunt dan minder controle ervaren, je huilt sneller, of je hebt minder geduld met jezelf of anderen. Tegen het einde van de zwangerschap kun je je angstiger voelen. Het is belangrijk dat je een manier vindt om te ontspannen, stress te verminderen en hulp te vragen als je dit nodig hebt.
⦁ Zoek activiteiten die je ontspanning geven.
⦁ Probeer veel rust/slaap te pakken.
⦁ Maak tijd vrij voor mensen waar je je prettig bij voelt.
⦁ Zorg dat je elke dag iets doet waar je plezier aan beleeft.

Depressie
Iedere vrouw heeft tijdens de zwangerschap wel eens last van onzekerheid, twijfels of voelt zich somber. Dat hoort erbij en meestal zijn deze gevoelens tijdelijk. Ongeveer 10 tot 15 procent van alle zwangere vrouwen heeft echter last van psychische problemen. Ze voelen zich regelmatig somber en krijgen soms zelfs te maken met een depressie.
Als je vaak moet huilen, je heel ellendig voelt en je je afvraagt of het leven nog wel zin heeft, is het belangrijk dit te delen. Ook als je dingen niet meer kunt relativeren, je geen plezier hebt in dingen, geen eetlust hebt en alleen maar aan sombere dingen kunt denken is het tijd om hulp te zoeken. Je kunt altijd bij je verloskundige of huisarts terecht voor een doorverwijzing voor goede hulp.

POP-poli
De verloskundige kan je doorverwijzen naar een hulpverlener of naar een POP-poli. POP staat voor Psychiatrie, Obstetrie, Pediatrie. De POP-poli is er voor zwangere en net bevallen vrouwen die somber, angstig of verward raken en die het krijgen van een kind niet als een blijde gebeurtenis zien. In een POP-poli werken de psychiater, kinderarts en gynaecoloog samen. In een gezamenlijk gesprek adviseren en begeleiden zij vrouwen met angstklachten, depressieve en/of psychotische aandoeningen of die medicijnen tegen deze klachten gebruiken tijdens de zwangerschap.
Zwangerschap gaat vaak gepaard met veel verschillende, soms wisselende of tegenstrijdige gevoelens. Je kunt sneller van slag zijn. De ene keer ben je heel blij, dan kun je weer verdrietig of somber zijn. Dit kan komen door alle veranderingen in je leven maar ook door de hormonen. Wisselende stemmingen zijn normaal. Niet alleen voor jou, ook voor je partner.

Meer informatie
Psychische problemen voor de zwangerschap
Psychische problemen na de zwangerschap
Landelijk Kenniscentrum Psychiatrie en Zwangerschap

Tijdens de zwangerschap kun je last krijgen van bekkenklachten of klachten van je rug. Dat komt doordat je buik groeit. Hierdoor pas je vaak ongemerkt je houding aan en ga je spieren gebruiken die normaal gesproken meer rust hebben. Dit kan pijn of andere ongemakken opleveren.

Heb je last van bekkenklachten?
Ervaar je pijn in je onderrug, bovenbenen, of het gebied rond je vulva? Merk je urineverlies op? Of krijg je last van je bekken als je lang loopt, staat of in dezelfde houding zit? Dan is er kans dat je bekkenklachten hebt. Hier kun je iets aan doen. Een bekkenfysiotherapeut kan je hierbij helpen.

Zoek een bekkenfysiotherapeut bij jou in de buurt.
Bekkenklachten tijdens de zwangerschap
Bekkenklachten tijdens de zwangerschap komen vaak voor, maar het is niet iets dat ‘er gewoon bij hoort’. Vaak kun je met de juiste adviezen of oefeningen veel van je problemen verminderen of zelfs helemaal oplossen. Bij bekkenklachten kun je onder andere denken aan:
⦁ pijn ter hoogte van je schaambot
⦁ onderrugpijn
⦁ pijn in je liezen
⦁ pijn in je bovenbenen
⦁ pijn in je stuitje
⦁ urineverlies
⦁ moeite met ontlasting of windjes ophouden

Oefeningen om bekkenklacht​en te verminderen
Er zijn verschillende oefeningen die je kunt doen om bekkenklachten te voorkomen of te verminderen. Echter, doe ze niet zomaar in het wilde weg. Als je niet de juiste oefeningen doet die passen bij jouw klachten, of als je ze verkeerd uitvoert, lossen deze je problemen niet op. Soms worden de klachten zelfs erger. Ga voor een goede diagnose en een behandelplan daarom naar een gespecialiseerde bekkenfysiotherapeut. Vaak wordt een bezoek gedeeltelijk of geheel vergoed.

Bij 1 op de 5 zwangeren ontstaan spataderen. Dit kan in de benen zijn maar ook bij de schaamlippen. De oorzaak is het hormoon progesteron. Door dit hormoon worden de vaatwanden slapper en door het toenemende bloedvolume ontstaat er meer druk op deze vaten. Mocht je hier veel last van hebben kun je steunkousen aan laten meten, bijvoorbeeld via praktijk-delinde.nl Ook voor zwangeren met staande beroepen en zwangeren die al eerder last hadden van spataderen is dit aan te raden.

Vergoeding: steunkousen worden vergoedt vanuit de basisverzekering, je hebt hiervoor wel een verwijzing nodig van je huisarts.

Door meer doorbloede en gevoeligere vaatjes kan het zijn dat je sneller last hebt van bloedend tandvlees of een bloedneus.

Advies: gebruik bij bloedend tandvlees een zachtere borstel.

Tijdens de zwangerschap moet je vaker plassen dan normaal. Dat komt omdat je steeds groter wordende baarmoeder op je blaas drukt, doordat de urineleiders tijdens de zwangerschap wijder open staan en de blaaswand tijdens de zwangerschap wat slapper is. Hierdoor heb je snel het gevoel dat je moet plassen.

Blaasontsteking
Als je heel vaak moet plassen en als het plassen pijnlijk is, kan dat door een blaasontsteking komen. Wanneer je niet helemaal ‘uitplast’, is de kans op een blaasontsteking groter.

Antibiotica
Vermoed je een blaasontsteking, breng dan een potje urine voor controle naar de huisarts. Als blijkt dat je een blaasontsteking hebt, krijg je een antibioticakuur. Dit is niet gevaarlijk voor de baby.

Mogelijk merk je het al, je hebt meer afscheiding en je schaamlippen zijn mogelijk ook wat opgezet. Door een versterkte doorbloeding van de vagina zal er meer afscheiding geproduceerd worden. Er kan meer glycogeen in de afscheiding aanwezig zijn als je zwanger bent waardoor de kans op een vaginale schimmelinfectie iets verhoogd is.

Advies: Je vagina niet wassen met zeep, hierdoor raakt de zuurtegraad verstoord. Als je een antibiotica kuur hebt gebruikt is de kans op een vaginale schimmelinfectie aanwezig. Mocht je last hebben van jeuk, branderigheid of witte/brokkelige afscheiding kan het zijn dat je last hebt van een schimmelinfectie. Je kunt dit behandelen met een vaginale tablet of creme, verkrijgbaar bij de drogist.

In het begin van de zwangerschap kan het zijn dat je je iets vermoeider voelt dan gewoonlijk. Het zwangerschapshormoon progesteron is hier de oorzaak van. In het tweede trimester (14 tot 27 weken zwangerschapsduur) voel je je vaak wat energieker waarna vanaf een week of 30 het vooral lichamelijk zwaarder wordt en doordat je vaak minder diep slaapt en daardoor vermoeider wordt.

Advies: probeer overdag zo nodig wat rust te pakken. Voor de rest in beweging blijven en af en toe een frisse neus halen.

Wanneer de rek van de huid de groei van de baarmoeder niet meer kan bijhouden ontstaan er striae, ook wel zwangerschapsstrepen. Bij een jonge, en vaak nog wat strakkere huid is de kans hierop groter dan bij een wat oudere huid. Mensen die roken hebben ook vaker striemen. Helaas zijn er geen speciale crèmes of lotions die dit voorkomen. De strepen zullen lichter en kleiner gaan worden maar verdwijnen niet.

Zwangerschapskwaaltjes

Aambeien

Door de druk van de baarmoeder op de bloedvaten van de anus kan het zijn dat je aambeien krijgt. Aambeien zijn spataderen bij je anus. Obstipatie, verstopping in de darmen, kan ook aambeien veroorzaken.
Advies: bij harde ontlasting niet persen. Zorgen dat de ontlasting zacht is: drink veel! En eet vezelrijke producten zoals volkorenbrood, groene groenten en fruit (pruimen, sinaasappela en kiwi’s) .Je kunt eventueel gebruik maken van medicatie tegen aambeien. Te bestellen via. www.curanol.nl

Banden

Door de groei van je baarmoeder kan het zijn dat je bandenpijn voelt. Dit zijn vaak pijnlijke steken in je liezen. Vooral aan het begin en einde van je zwangerschap voel je deze banden opgerekt worden en soms kunnen ze bij niezen of een plotselinge beweging een venijnige steek geven. Ook kan de groei van de baarmoeder in het begin van de zwangerschap zorgen voor een pijnlijke onderbuik.
Advies: bandenpijn kan geen kwaad. Wanneer je er veel last van hebt, kan het helpen rustiger aan te doen. Ook warmte geeft verlichting!

Duizeligheid

Bij het op staan (‘s ochtends maar ook overdag) kun je je af en toe wat duizelig voelen of het gevoel hebben dat je bijna flauw valt. Dit heeft over het algemeen te maken met een lage bloeddruk. Halverwege je zwangerschap bereikt je bloeddruk het laagste punt. Ook kan je op je rug liggen en even helemaal niet lekker worden. Dit komt doordat het bloedvat dat naar je hersenen gaat door de zwaarte van de baarmoeder wordt dichtgedrukt en dan te weinig bloed/zuurstof naar je hersenen gaat.
Advies: rustig aan doen, niet te snel opstaan. Bij deze klachten in rugligging naar je zij toe draaien. Je zal snel merken dat de klachten verdwijnen.

Haargroei

Opeens allemaal donshaartje op je buik? Of een volle bos haar gekregen? Door de oestrogenen en androgenen groeien de haren sneller en neemt het haarzakje toe. Na je zwangerschap neemt dit weer af.

Harde buiken

In het tweede deel van de zwangerschap treden er soms harde buiken op. Dit is een reactie van je baarmoeder (een spier) op de dingen die je doet. Dit is geen probleem als het niet pijnlijk is, er geen regelmaat in zit en je geen klachten hebt van bloedverlies, vochtverlies of erg vaak moeten plassen en hierbij ook een branderig gevoel hebt.
Advies: bij een toename van harde buiken is het advies om het rustiger aan te doen. Je lichaam geeft aan dat je te hard hebt gewerkt. Soms ontstaan harde buiken door een blaasontsteking. (vaak heb je dan geen pijn bij het plassen) Mocht je het wel als pijnlijk ervaren, is er een regelmaat of heb je andere klachten dan is het van belang contact op te nemen met de verloskundige.

Hoofdpijn

Vooral in het eerste deel van de zwangerschap zijn er veel vrouwen die klachten hebben van hoofdpijn.
Advies: Hier mag je altijd paracetamol voor nemen. Mocht je in het tweede deel van de zwangerschap veel hoofdpijnklachten hebben, neem dan altijd contact op met je verloskundige.

Jeuk

Veel vrouwen hebben last van jeuk. Dit heeft niet altijd een oorzaak. Soms komt het door de spanning op je buik of zwangerschapshormonen.
Advies: Mentholpoeder of gel kan hierbij wat verlichting bieden. Mocht je extreme klachten krijgen van jeuk, geef dit altijd even aan bij de verloskundige. Ook jeukende handpalmen/voedzolen moeten altijd gemeld worden!

Kortademigheid

Je lichaam heeft door de veranderende hormonen af en toe het idee dat het zuurstof te kort komt. Dit is gelukkig niet zo maar kan wel het gevoel geven dat je wat kortademig bent. Aan het einde van de zwangerschap hebben je longen door de grote van de baarmoeder iets minder ruimte zich volledig te ontplooien waardoor je opnieuw dit gevoel kunt hebben. Ook kan het zijn dat je af en toe je eigen hart voelt kloppen. Dit komt door de toename van het bloedvolume in je lichaam.
Advies: rustig aan doen maar je hier geen zorgen over maken. Het hoort erbij!

Kuitkrampen

Het kan zijn dat je ’s nachts opeens wakker schrikt van een kramp in je kuit. De oorzaak hiervan is niet volledig duidelijk maar pijnlijk is het wel.
Advies: Je been strekken en je teen naar je toe bewegen. Het kan prettig zijn je kuit te masseren. Preventief zou je dit ook al kunnen doen voordat je gaat slapen. Mogelijk dat een wisseldouche (met koud en warm water) voordat je gaat slapen een betere doorbloeding stimuleert en hiermee de kuitkrampen beperkt.

Maagzuur

Brandend maagzuur wordt veroorzaakt door verandering van de positie van de maag. Dit komt onder andere door verandering in het middenrif en door de groei van de baarmoeder.
Advies: wat meer verticaal slapen in plaats van plat op de rug (dit door bijvoorbeeld een kussen onder het matras). Frequente kleine maaltijden die niet vet of sterk gekruid zijn, daarnaast koolzuurhoudende dranken of koffie vermijden. Verder kan een hapje vla het maagzuur vaak wat neutraliseren. Wordt het te erg dan mag je hier medicatie voor gebruiken (eerst advies vragen)

Misselijkheid

Aan het begin van de zwangerschap kan het goed mogelijk zijn dat je misselijk bent. Dit begint meestal rond een week of zes en is het sterkst rond 8 a 9 weken. Veel vrouwen hebben de hele dag door hier last van en de helft van deze groep moet van de misselijkheid ook braken. Na ongeveer 14 weken nemen deze klachten vaak weer af. Deze misselijkheid wordt veroorzaakt door de hormonale veranderingen.
Advies: voor het opstaan ontbijten in bed met een licht ontbijt van bijvoorbeeld crackers. Daarna even wachten voor je gaat opstaan. Verder is rust belangrijk, probeer frequent maar wel kleine en lichte maaltijden te eten. Vermijd sterk geurend en gekruid eten en daarnaast koude dranken. Mocht de misselijkheid aanhouden dan kunnen producten van gember de klachten soms verminderen. Ook blijkt uit onderzoek dat acupunctuur verlichting kan bieden.

Obstipatie

Mogelijk krijg je last van obstipatie. Dit wordt veroorzaakt door het hormoon progesteron. Je darmen gaan trager werken en onttrekken hierdoor meer vocht aan de ontlasting.
Advies: goed drinken (ongeveer 2-3 liter per dag), veel groenten en vezels eten.

Onzekerheden

Door de verandering in hormonen en de aankomende veranderingen in je leven kan je je emotioneel soms wat labiel voelen. Voor je zelf soms vervelend en voor je partner ook erg wennen.
Adviezen: probeer onzekerheden altijd met je omgeving en je verloskundige te bespreken.

Plassen

Door de druk van je baarmoeder heb je het idee dat je vaker naar de wc moet. Ook verandert de positie van je blaas iets. Hierdoor kan er makkelijk urine achterblijven in je blaas. Pas hierbij op voor een blaasontsteking. Hierbij merk je de volgende klachten: vaker plassen dan normaal, soms pijn in je onderbuik en/of onderrug en een mogelijk pijnlijk of branderig gevoel bij het plassen. Om een blaasontsteking uit te sluiten kun je jouw urine na laten kijken bij de huisarts. Mocht er sprake zijn van een blaasontsteking dan krijg je een antibiotica kuur.
Advies: probeer goed uit te plassen. Dit kun je doen door na het plassen even op te staan, daarna te gaan zitten en nog wat uit te plassen. Verder is het belangrijk goed te drinken, ongeveer 2 liter op een dag.

Rugpijn en bekkenpijn

Door de veranderingen in je houding en de verweking van het bekken kan het zijn dat je klachten krijgt van je rug of bekken. Dit kan geen kwaad maar kan wel heel belemmerend zijn in je functioneren.
Advies: wissel werkzaamheden af zodat je niet te lang zit maar ook niet te lang staat of loopt. Door zwemmen of speciale zwangerschapscursussen kun je de spieren in je rug en bekken versterken om klachten te verminderen of om erger te voorkomen. Let op je houding bij het zitten en draag geen hoge hakken. Mocht je klachten houden dan kun je contact opnemen met een fysiotherapeut

Spataderen

Bij 1 op de 5 zwangeren ontstaan spataderen. Dit kan in de benen zijn maar ook bij de schaamlippen. De oorzaak is het hormoon progesteron. Door dit hormoon worden de vaatwanden slapper en door het toenemende bloedvolume ontstaat er meer druk op deze vaten.
Advies: aan het eind van de dag de benen omhoog. Het dragen van steunkousen die via de fysiotherapeut aangemeten kunnen worden

Tandvlees- en neusbloedingen

Door meer doorbloede en gevoeligere vaatjes kan het zijn dat je sneller last hebt van bloedend tandvlees of een bloedneus.
Advies: gebruik bij bloedend tandvlees een zachtere borstel.

Vaginale afscheiding

Mogelijk merk je het al, je hebt meer afscheiding en je schaamlippen zijn mogelijk ook wat opgezet. Door een versterkte doorbloeding van de vagina zal er meer afscheiding geproduceerd worden. Er kan meer glycogeen in de afscheiding aanwezig zijn als je zwanger bent waardoor de kans op een vaginale schimmelinfectie iets verhoogd is.
Advies: Je vagina niet wassen met zeep, hierdoor raakt de zuurtegraad verstoord. Als je een antibiotica kuur hebt gebruikt is de kans op een vaginale schimmelinfectie aanwezig. Mocht je last hebben van jeuk, branderigheid of witte/brokkelige afscheiding kan het zijn dat je last hebt van een schimmelinfectie. Via de huisarts kun je hiervoor medicatie krijgen.

Vermoeidheid

In het begin van de zwangerschap kan het zijn dat je je iets vermoeider voelt dan gewoonlijk. Het zwangerschapshormoon progesteron is hier de oorzaak van. In het tweede trimester (14 tot 27 weken zwangerschapsduur) voel je je vaak wat energieker waarna vanaf een week of 30 het vooral lichamelijk zwaarder wordt en doordat je vaak minder diep slaapt en daardoor vermoeider wordt.
Advies: probeer overdag zo nodig wat rust te pakken. Voor de rest in beweging blijven en af en toe een frisse neus halen.

Zwangerschapsstriemen

Wanneer de rek van de huid de groei van de baarmoeder niet meer kan bijhouden ontstaan er striae, ook wel zwangerschapsstrepen. Bij een jonge, en vaak nog wat strakkere huid is de kans hierop groter dan bij een wat oudere huid. Mensen die roken hebben ook vaker striemen. Helaas zijn er geen speciale crèmes of lotions die dit voorkomen. De strepen zullen lichter en kleiner gaan worden maar verdwijnen niet.

Juf Ooievaar Wolvega

0561-226016 | info@jufooievaar.nl | Griffioenpark 7, 8471 KR Wolvega

0561-226016 | info@jufooievaar.nl | Griffioenpark 7, 8471 KR Wolvega